عشق زمینی از دیدگاه ابن سینا

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

استادیار گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

چکیده

عشق زمینی یا غیرعفیف ازجمله کیفیات نفسانی‌ای است که انسان‏ها در زندگی خویش تجریه می‌کنند. بررسی تحلیلی- توصیفی آرای ابن‏سینا نشان می‌دهد عشق زمینی یا شهوانی اساساً نوعی بیماری روحی- روانی است که گاه به بروز بیماری‏های جسمانی می‌انجامد. این‌گونه عشق درنتیجۀ غلبۀ افکار و تصورات ذهنی بر انسان عارض می‌شود و در آن، معشوق ممکن است هر شیء مادّی اعم‏ از جمادات، گیاهان، حیوانات و انسان‏ها باشد؛ البته مهم‏ترین مصداق چنین علاقه‌ای عشق یک انسان به انسان دیگر است. راهکارهای موردنظر ابن‏ سینا جهت درمان بیماری عشق زمینی عبارت‏ اند از: وصال عاشق و معشوق، جلب توجه عاشق به معشوقی دیگر، و تقویت قوای جسمانی و مادّی عاشق. در روان‏شناسی معاصر، عشق هوسی را می‏ توان با عشق زمینی بوعلی همایندسازی کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Earthly Love from Avicenna' View

نویسندگان [English]

  • mahmood seidy
  • mohammadjavad pashaei
Assistant Professor of the Department of Philosophy and Wisdom, Shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Earthly love is one of the psychic qualities that human beings experience in their lives. A descriptive analytical study of Avicenna' views shows that earthly or erotic love is basically a kind of mental illness that sometimes leads to physical illnesses. This kind of love is the result of the domination of mental thoughts and imaginations over human beings.  The beloved of earthly love may be any material object, including inanimate objects, plants, animals, and human beings; of course the most important example of such interest is the love of human to another human being. Avicenna's strategies for treating the disease of earthly love are: receiving the lover to the beloved, attracting the lover to the attention of another beloved, and strengthening the physical and material powers of the lover. In contemporary psychology, lustful love can be synchronized with the Avicenna's view about earthly love.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Avicenna
  • earthly love
  • rational soul
  • imagination
  • power of lust
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1332). قراضۀ طبیعیات (غلام‌حسین صدیقی، مصحح). تهران‏: انجمن آثار ملى.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1363). المبدأ و المعاد (عبدالله نورانى‏، مصحح). تهران‏: مؤسسۀ مطالعات اسلامى‏.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1364). ترجمۀ رسالة اضحویة. تهران‏: اطلاعات.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1375). الإشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة (محمدتقى دانش‌پژوه، مصحح). تهران: دانشگاه تهران.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1383الف). الهیات دانشنامۀ علایی. همدان: دانشگاه بوعلی‌سینا.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1383ب). پنج رساله‏. همدان: دانشگاه بوعلی‌سینا.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1383ج). ظفرنامه (غلام‌حسین صدیقی، مصحح). همدان‏: دانشگاه بوعلی‌سینا.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1383د). منطق دانشنامۀ علایی (محمد معین و سید محمد مشکوة، مصححان). همدان‏: دانشگاه بوعلی‌سینا.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1386). ترجمۀ قانون در طب (علی‌رضا مسعودی، مترجم). کاشان: مرسل.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1400). رسائل (محسن بیدارفر، مصحح). قم: بیدار.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1404ق). التعلیقات (عبدالرحمان بدوى، محقق).‏ قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1405ق-الف). الشفاء المنطق. قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى‏.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله(1405ق-ب). ‏منطق المشرقیین. قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى‏.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1418ق). الإلهیات من کتاب الشفاء. قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (1978). کتاب الإنصاف. کویت: وکالة المطبوعات.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (2005). القانون فی الطب. بیروت‏: دار احیاء التراث العربی‏.
ابن­سینا، حسین بن عبدالله (2007). رسالة فی النفس و بقائها و معادها (فؤاد الأهوانى، محقق). پاریس‏: دار بیبلیون‏.
استرنبرگ، رابرت (1381). عشق داستان است (فرهاد شاملو، مترجم). تهران: گل شهر.
استرنبرگ، رابرت (1388). قصۀ عشق: نگرشی تازه به روابط زن و مرد (علی‌اصغر بهرامی، مترجم) (چاپ 3). تهران: جوانۀ رشد.
جوادی زاویه، سیده فاطمه (1392). عشق و عقل ازدیدگاه ابنسینا و سهروردی. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران.
خادمی، عین‌الله؛ و باغ‌خانی، اکرم (1393). تبیین دیدگاه هستی‌شناسانة ابن‏سینا پیرامون عشق. مجلۀ پژوهشهای هستیشناختی، 3(5)، 69ـ84 .
سلیمانی، فاطمه (1332). قراضۀ طبیعیات (غلام‌حسین صدیقی، مصحح). تهران‏: انجمن آثار ملى.
سلیمانی، فاطمه (1383الف). طبیعیات دانشنامۀ علایی (محمد مشکوة، مصحح). همدان: دانشگاه بوعلی‌سینا.
سلیمانی، فاطمه (1383ب). منطق دانشنامۀ علایی (محمد معین و سید محمد مشکوة، مصححان). همدان‏: دانشگاه بوعلی‌سینا.
سلیمانی، فاطمه (1393). عشق، طریقی به‌سوی کمال انسانی: مقایسه‌ای بین نگاه ابن‌سینا و ملاصدرا. مجلۀ تاریخ فلسفه، بنیاد حکمت صدرا، (16)، 35ـ58.
سلیمانی، فاطمه (1404). الشفاء الطبیعیات (سعید زائد، محقق). قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى‏.
سلیمانی، فاطمه (1405ق-الف). الشفاء المنطق. قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى‏.
سلیمانی، فاطمه (1405ق-ب). ‏منطق المشرقیین. قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى‏.
سلیمانی، فاطمه (2007). رسالة فی النفس و بقائها و معادها (فؤاد الأهوانى، محقق). پاریس‏: دار بیبلیون‏.
شانظری، جعفر؛ و یاریان، مجید (1394). رسالة العشق ابن‌سینا و تأثیر آن در ملاصدرا. مجلۀ ادیان و عرفان. 47(1)، 71ـ94.
Sternberg, Robert (1986). A Traingular Theory of Love. Psychological Review, 2(93), 119-135.
Sternberg, R. J.; and Barnes, M. L. (Eds) (1998). The Psychology of Love. New Haven, CT: Yale University Press.