عینیت مفهومی‌ اوصاف الهی در فلسفه ابن‌سینا

نویسنده

استادیار دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.

چکیده

 ابن‌سینا هم‌چون دیگر حکمای مسلمان، به عینیت حقیقت اوصاف خداوند اعتقاد دارد. نقطه افتراق او از غالب حکما در آن است که وی به عینیت  اوصاف الهی در مقام مفهوم نیز قائل است؛ حال آن ‌که دیگران این مفاهیم اوصاف الهی را متکثر و مختلف می‌دانند. برخی بر اثر سوء ‌فهم، ابن‌سینا را در این ‌باره به مغالطه مفهوم و مصداق متهم ساخته‌اند. اما این نظریه با توجه به مبانی او قابل پذیرش است؛ زیرا ابن‌سینا انتزاع مفاهیم متعدد را از امری که هیچ نحوه کثرتی ـ حتی از جهت حیثیت ـ ندارد، غیرممکن می‌داند؛ از سوی دیگر با عنایت به شرایط خاص وجود واجب که او را موجودی متمایز از دیگران کرده است، مفهوم حاکی از اوصاف واجب، امری متمایز از مفهوم حاکی از اوصاف ممکنات است؛ به نحوی که مفاهیم حاکی از اوصاف واجب، امری واحد است؛ حال آن که مفاهیم حاکی از اوصاف ممکن، مختلف و متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Conceptual Objectivity of Divine Attributes in Ibn sina's philosophy

نویسنده [English]

  • Saeede Sadat Shahidi
Assistant Professor,, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Like other Muslim philosophers, Ibn Sina believes in the objective truth of God's attributes. His point of difference from most philosophers lies in the fact that he believes in the divine attributes at level of conception; nevertheless other philosophers regard the concepts of divine attributes as concepts that are based on multiplicity and different from each other.Some people as a result of misunderstanding have accused Ibn Sina of confusing concept and denotation. But this theory given his principles is acceptable, because Ibn Sina regards the abstraction of multiple concepts from a fact that has no mode of multiplicity-even as regards its status- as impossible. On the other hand, given the particular condition of necessary being which makes him a distinct being from other beings, concept implying the attributes of being is a fact distinct from a concept which denotes to the attributes of possible  beings, whereas a concept denoting the attributes of possible being is different.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ibn Sina
  • recognition of concepts
  • divine attributes
  • attributes of possible beings
  • denotative objectivity
  • conceptual objectivity