مقایسه دیدگاه ابن‌سینا و اپیکوریان درخصوص رابطه لذت و سعادت

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه فلسفه، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

2 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران .

چکیده

مسئله پژوهش در این مقاله تبیین جایگاه لذت و سعادت و نسبت آن‌ها نزد ابن‌سینا و اپیکور و بررسی تطبیقی مفاهیم مذکور در سنت فکری دو متفکر است. در پی‌گیری این مقصود برمبنای روش توصیفی‌ـ تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌‌ای، با محوریت لذت برتر و تعبیر کلیدیِ «درمان چهاربخشی»، رهیافت اپیکوریان به لذت و سعادت تبیین‌شده و ابعاد گوناگون لذت‌گرایی و اصالت حس نزد آن‌ها تشریح‌شده‌است. درواقع اپیکوریان اهداف اصلی نظریه‌ی اخلاقی را توصیف ماهیت سعادت و ترسیم روش‌هایی می‌دانند که شخص از طریق آن‌ها به سعادت دست‌می‌یابد. همچنین لذت برتر و انواع سعادت در سنت سینوی باتکیه‌بر فرجام‌گرایی ابن‌سینا و تمرکز بر مفهوم ادراک، تشریح‌شده‌است. ابن‌سینا بحث سعادت را با مقوله‌ی انواع لذت گره‌زده‌است. درنهایت ازآنجایی‌که اپیکور و ابن‌سینا برمبنای جهان‌‌بینی متفاوت، مفهوم منحصربه‌فرد خود را از لذت و سعادت ارائه‌داده‌اند، تحلیل تطبیقی برمبنای فضیلت‌محوری، ادراک و... صورت‌بندی شده‌است؛ چرا که یکی از جنبه‌های مهم فلسفه‌ی اپیکور و ابن‌سینا، نقش محوری اخلاق و فضیلت در جست‌وجوی سعادت بوده‌است. نوشتار حاضر برمبنای نکات مذکور، مقایسه دیدگاه اپیکوریان و ابن‌سینا را دنبال‌کرده‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pleasure and Happiness Relationship in Ibn Sina and Epicureans

نویسندگان [English]

  • Maryam Afshar 1
  • Mohammad Raayat Jahromi 2
1 M.A student in Philosophy, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
2 Associate Professor in Philosophy, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran .
چکیده [English]

The central issue of this paper is to explain the place of pleasure and happiness and their relationship in the thought of Ibn Sina and Epicurus, and to conduct a comparative study of these concepts. For this purpose, using a descriptive-analytical method and library sources, we will examine the Epicurean approach to pleasure and happiness, with a focus on superior pleasure, the four-part cure, and the various dimensions of their hedonism and sensualism. In fact, Epicureans consider the primary goals of moral theory to be describing the nature of happiness and outlining the methods to achieve it. In the case of Ibn Sina, we will explore superior pleasure and types of happiness in his philosophy, drawing on his teleology and focusing on the concept of perception. Ibn Sina connects happiness to specific types of pleasure. Finally, since Epicurus and Ibn Sina present unique concepts of pleasure and happiness based on different worldviews, we will conduct a comparative analysis focusing on virtue-oriented approaches and perception, because both philosophers emphasize the central role of ethics and virtue in the pursuit of happiness. Based on the aforementioned points, this paper compares the views of Epicureans and Ibn Sina on pleasure and happiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • happiness
  • pleasure
  • ethics
  • Ibn Sina
  • Epicurus

مراجع

ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1363). اشارات و تنبیهات (حسن ملکشاهی، مترجم و شارح). تهران: سروش.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1363). المبدأ و المعاد (ب) (عبدالله نورانی، به‌کوشش). تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1376). الشفاء (الإلهیات). (حسن حسن‌زادة آملی، به‌کوشش). قم: تبلیغات اسلامی.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1377). نجات. (سید یحیی یثربی، مترجم). تهران: فکر روز.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1400). «رساله فی السعاده»: رسائل الشیخ الرئیس. قم: بیدار.
ارسطو (1381). اخلاق نیکوماخوس (سید ابوالقاسم پورحسینی، مترجم). تهران: دانشگاه تهران.
افلاطون (1380). دورة آثار افلاطون (جلد ۳) (محمدحسن لطفی، مترجم). تهران: خوارزمی.
افلاطون (1382). پنج رساله (محمود صناعی، مترجم). تهران: هرمس.
خادمی، عین‌الله (1389). سعادت ‌ازنظر ابن‌سینا. مجلة علمی فلسفه‌ی دین. 7(5)، 113-139.
دورتیه، ژان فرانسوا (1382). علوم انسانی گسترة شناخت‌ها (مرتضی کتبی، جلال ‌الدین رفیع‌فر، و ناصر فکوهی، مترجم). تهران: نی.
راسل، برتراند (1373). تاریخ فلسفة غرب (نجف دریابندری، مترجم). تهران: پرواز.
صلیبا، جمیل (1393). از افلاطون تا ابن‌سینا (فریدالدین رادمهر، مترجم) تهران: مرکز.
طوسی، نصیرالدین (1413). شرح الإشارات و التنبیهات (دکتر سلیمان دنیا، به‌کوشش). بیروت: مؤسسه النعمان.
غزالی، ابوحامد (1389). کیمیای سعادت (بهاءالدین خرّمشاهی، به‌مقدمه). تهران: نگاه.
فارابی، ابونصر (1381). احصاء العلوم (حسین خدیو جم، مترجم). تهران: علمی و فرهنگی.
کانت، ایمانوئل (1394). بنیاد مابعدالطبیعه‌ی اخلاق (حمید عنایت و علی قیصری، مترجم). تهران: خوارزمی.
گنجی‌پور، سیده زهرا؛ براتی، فرج‌الله؛ و امانی، میثم (1400). رابطة لذت و سعادت از دیدگاه ابن‌سینا و ملاصدرا. مجله پژوهش‌های فلسفی. 15(35)، 268-292.
لاهیجی، عبدالرزاق (1428). شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام (اکبر اسد علی‌زاده، به‌کوشش). قم: مؤسسه امام صادق (ع).
مطهری، مرتضی (1372). مجموعة آثار (جلد ۷). تهران: صدرا.
مفتونی، نادیا (1391). بررسی تطبیقی همه‌عاشق‌انگاری نزد ابن‌سینا و شیخ اشراق. حکمت سینوی (مشکوه النور). 16(48)، 21-37.
نوسبام، مارتا (1387). ارسطو (عزت‌الله فولادوند، مترجم). تهران: طرح نو.
وارن، جیمز (1396). مواجهه با مرگ: اپیکور و منتقدانش (محمدعمار مفید، مترجم). تهران: مولی.
Composta, D. (2008). History of Ancient Philosophy. Bangalore: Theological Publications.
Duncan, G. (2005). “what do we mean by “Happiness”? The relevance of subjective well-being to social policy.” Social Policy Journal of New Zealand. 25, 16_31.
Epicurus (1998). Epicurus, “Letter to Menoeceus” and “Leading Doctrines” Epicurus. David E. Cooper (Ed). Oxford: Blackwell Publishers.
Epicurus (2019). On Happiness. London: Arcturus Publishing Limited.
Hutchinson, D. S. (1994). Introduction, Epicurus, The Epicurus Reader, selected writings and testimonia. Indianapolis: Hackett.
Lillie, W. (1964). An Introduction to Ethics. London: Methuen.
Long, A, A. (1974). Hellenistic Philosophy: Stoics Epicureans Sceptics. Great Britain: Charles Scribner's Sons.
 Masih, Y. (2017). A Critical History of Western Philosophy. Delhi: Motilal Banarasidass.
Omoregbe, J. (2006). Ethics: a systematic and historical study. Lagos: Joja Publishers
Rouzati, N. (2020). “Divine Love as the Reason for Creation in Islam—An Exploration of Nursi’s Epistles of Light.” Religions. 11(12), 667.
Stace, W. (2008). A Critical History of Greek Philosophy. Chennai: Macmillan India Limited.
حکمت سینوی (مشکوه النور)
دوره 28، شماره 71
فروردین 1403
صفحه 277-299

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار