تبیین ابن‌سینا از پدیدۀ دورجُنبانی

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموختۀ دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

یکی از پدیده ‏های موردمطالعه در فراروان‏شناسی، دورجنبانی است که آن را از دو منظر تجربی و فلسفی می‏ توان بررسی کرد. درحوزۀ تجربی به اثبات وجود این پدیده و درقلمرو فلسفی به امکان عقلی و تبیین وجود آن پرداخته می‏ شود. برای فهم تبیین فلسفی ابن‏ سینا از پدیدۀ دورجنبانی باید جایگاه اصل علیت، چگونگی تعامل نفس با ماده و نیز معانی طبیعت ازنظر وی را بازشناسیم. ابن‏ سینا بدون انکار اصل علیت و با توسع معنای آن که علاوه‏بر علیت فیزیکی، علیت غیرفیزیکی را نیز دربر می ‏گیرد، پدیدۀ دورجنبانی را مسئله ­ای طبیعی دانسته که مطابق با نظم کلی جهان و حاصل گسترش دامنۀ فعالیت نفس از محدودۀ بدن به جهان پیرامون آن است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Avicenna’s Explanation of Telekinesis

نویسندگان [English]

  • Akbar Amiri 1
  • Mahdi Azimi 2
1 PhD. in Islamic Philosophy, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate Professor of Islamic Philosophy and Theology, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Telekinesis is a topic in parapsychology discussed in the light of empirical and philosophical perspectives. The ability of Telekinesis is demonstrated through experiences and experiments. However, how it is intellectually possible, would be explained by philosophical approaches. To understand Ibn Sina's philosophical explanation of Telekinesis, we need to study the position of the principle of causality in his philosophy, his views on how the mind and the matter interact, and also his perceptions of nature. Approving the principle of causality and expanding its sense from physical causality to non-physical, Ibn Sina holds Telekinesis as a natural phenomenon, which is incompatible with the cosmic order. Moreover, he believes that Telekinesis is possible through the interaction of the mind with the world around.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Telekinesis
  • Causality
  • Soul
  • Matter
  • Nature
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1316). فن سماع طبیعی (محمدعلی فروغی، مترجم). تهران: چاپخانۀ مجلس.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1331). دانشنامۀ علایی (طبیعیات) (سید محمد مشکوة، مصحح). طهران: دانشگاه بوعلی.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1332). مبدأ و معاد (محمود شهابی، مترجم). تهران: دانشگاه تهران.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1363). المبدأ و المعاد (عبداالله نورانی، به­اهتمام). تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مک­گیل.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1375الف). الإشارات و التنبیهات (الجزء الثالث: فی علم ما قبل علم الطبیعـة) (خواجه نصیرالدین طوسی، شارح؛ قطب­الدین رازی، شارح شارح) (چاپ 1). قم: نشر البلاغة.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1375ب). النفس من کتـاب الشـفاء (حسـن حسـن­زادۀ آملـی، محقق). قـم: مرکـز.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1384). الإشارات و التنبیهات (خواجه نصیرالدین طوسی و قطب‌الدین رازی، شارحان) (کریم فیضی، محقق) (چاپ 1). قم: مطبوعات دینی.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1398). الإشارات و التنبیهات (محمود شهابی، به­اهتمام). تهران: دانشگاه تهران.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1400). رسائل. قم: بیدار.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1956). علم النفس من کتاب شفاء (یان باکوش، مصحح) (چاپ 1). پراگ: المجمع العلمی التشکوسلوفاکی.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1958). الإشارات و التنبیهات (سلیمان دنیا، محقق) (جلد ۳ و 4). قاهره: دارالمعارف مصر.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (بی­تا). الشفاء: طبیعیات نفس (ابراهیم مدکور، مقدمه). قم: کتابخانۀ آیت‏الله مرعشی.
نصر، سید حسین (1342). نظر متفکران اسلامی دربارۀ طبیعت. تهران: دانشگاه تهران.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1375). شرح الإشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1400). شرح الإشارات (3ج). قم: نشر البلاغة.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1404ق). شرحی الإشارات. قم: کتابخانۀ آیت­االله مرعشی نجفی.
Druart, Therese-Anne (2000). The Human Soul's Individuation and It's Survival after the Body's Death: Avicenna on the Causal Relation between Body and Soul. Arabic Sciences and Philosophy, 10(2), 105-128.
Goodman, Lenn (1996). A Note on Aveccina's Theory of the Substantiality of the Soul. Philosophy Forum1, 81-103.
Gutas, D. (2012). Avicenna: The Metaphysics of Rational Soul. The Muslims World, 109(3-4), 130-142.
Hankins, James (2007). Ficini, Avicenna and the Occult Powers of Rational Soul. Olschki.
Ibison, M.; and Jeffers, S. (1998). A Double-Slit Diffraction Experiment to Investigate Claims of Consciousness-related Anomalies. Journal of Scientific Exploration, 12, 214-229.
Jahn, R.; Dunne, B.; Nelson, D.; Dobyns, Y.; and Bradish, G. (1997). Correlations of Random Binary Sequences with Pre-Stated Operator Intention: A Review of a 12-Year Program. Journal of Scientific Exploration, 11, 345-367.
Jung, C. G. (1985). Synchronicity: An Acausal Connecting Principle. London: Routledge and Kegan Paul.
Marmura, Micheal E. (1963). Aveccina's Psychological Proof of Prophecy. Jurnal of Near Eastern Studies, 22(1), 49-56.
Morphed, Howard (1977). Sai Baba-Man of Miracles. Red Wheel/ Weiser.
Radin, D. I.; and Ferrari, D. C. (1991). Effects of Consciousness on the Fall of Dice: A Meta-Analysis. Journal of Scientific Exploration, 5, 61–84.
Radin, D. I.; Michel, L.; Galdamez, K.; Wendland, P.; Rickenbach, R.; and Delorme, A. (2012). Consciousness and the Double-Slit Interference Pattern: Six Experiments. Physics Essays, 25,157-171.
Roe, C. A.; Davey, R.; and Stevens (2005). Are ESP and PK Aspects of a Unitary Phenomenon? The Effects of Deception When Testing the Relationship between ESP and PK. Journal of the Society for Psychical Research, 69, 265-276.
Utts, J. M. (1991). Replication and Meta-Analysis in Parapsychology. Statistical Science, 6, 363-403.