تحلیل و نقد روایت آکوئیناس ازمدل خلقت سینوی

نویسندگان

استادیار گروه فلسفه دانشگاه یاسوج، کهگیلویه و بویر احمد، ایران

چکیده

از قدیمی ­ترین و مهم‌ترین مسائل متافیزیک چگونگی پیدایش کثرت و ربط آن به وحدت بوده است. ابن‌ سینا در این مسئله دیدگاهی دارد که آکوئیناس در آثار خود، آن را روایت کرده است. دو  نقد بر روایتِ آکوئیناس از ابن‌سینا وارد است: 1. آکوئیناس در گزینش برخی از واژگان لاتین برای رساندن مقصود ابن‌سینا به‌طور دقیق عمل نکرده است؛ 2. او واژۀ «قوه» را در روایت خود آورده و آن را بر همه ماسوی الله اطلاق کرده است؛ حال‌آنکه چنین اصطلاحی در ادبیات سینوی (به‌ویژه در کتاب شفا) مشاهده نمی­شود. پس مسئلۀ اصلی تحقیق این است که چرا آکوئیناس چنین روایتی از نظامِ خلقتِ ابن‌سینا ارائه می­دهد؟ به باور نگارندگان قرائنی وجود دارد که آکوئیناس از طریق غزالی با این نظر ابن‌سینا آشنا شده و همین امر در روایتِ او از ابن‌سینا تأثیرگذار بوده است. خوانش و معادل‌سازی آکوئیناس هرچند از جهاتی متفاوت با عبارات ابن‌سینا است، اما درعین‌حال می­توان آن را سازگار با نظام فلسفۀ ابن‌سینا دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critical Analysis of Aquinas' Reading on the Avicenna's Creation Model

نویسندگان [English]

  • Alireza Fazeli
  • Seyed Mostafa Musaviazam
Assistant Professor , the Department of Philosophy, Yasouj University, Yasouj K.B. Province, Iran
چکیده [English]

One of the oldest and most important metaphysical problems is the creation of the multiplicity of things and their relations to oneness. Avicenna adopted a viewpoint on the issue that Aquinas has recited it in his works. Aquinas' narration from Ibn Sina would be criticized on two grounds; First, Aquinas has not acted carefully in choosing some of the Latin words to reflect the Avicenna's point. Second, in the Aquinas' narration, the term "potential" is used referring to everything except God, while such a term does not appear in the Avicennian literature- especially in Shifa (Book of Healing). Thus, the main problem of this study is that, why did Aquinas present such a reading of Ibn Sina's creation system? According to the authors, there are pieces of evidence that show Aquinas learned about Avicenna's viewpoint through al-Ghazali’s treatises. This had a great influence on his recitation of Avicenna. Although reading and terms of Aquinas are in some ways different from the Avicenna's, it can be considered compatible with Avicenna's philosophy. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Avicenna
  • Aquinas
  • Multiplicity
  • Creation
  • Potentiality

مراجع

ابراهیمی دینانی، غلامحسین(1372). قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله(1385). الإلهیات من کتاب الشفاء، تحقیق حسن حسن‌زاده آملی، قم: بوستان کتاب.
ــــــــــــــ(1391). التعلیقات، تصحیح سید حسین موسویان، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
آکوئینی، توماس(1382). در باب هستی و ذات، ترجمه فروزان راسخی، تهران: نشر نگاه معاصر.
ایلخانی، محمد(1382). تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس، تهران: انتشارات سمت.
بهشتی، احمد(۱۳۷۹). صنع و ابداع ش‍رح‌ و ت‍وضیح‌ ن‍م‍ط پ‍ن‍ج‍م‌ از ک‍ت‍اب‌ الإش‍ارات‌ و ال‍ت‍ن‍بیه‍ات‌ اب‍وع‍لی سینا، تهران: انتشارات دان‍ش‍گ‍اه‌ ت‍ه‍ران‌.
خراسانی، شرف‌الدین(1370). نخستین فیلسوفان یونان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
رحمتی، انشاءالله(1388). «نفوس فلکی در جهان شناخت سینایی و همانندی آنها با نفوس بشری»، پژوهشهای فلسفی و کلامی، 11(42)، ص34ـ35.
ژیلسون، اتین(1375). مبانی فلسفه مسیحیت، ترجمه محمد محمدرضایی و محمود موسوی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
ــــــــــــــ(1385). هستی در اندیشه فیلسوفان، ترجمه حمید طالب‌زاده با همکاری محمدرضا شمشیری، مقدمه کریم مجتهدی، تهران: انتشارات حکمت.
صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم(1382). التعلیقات علی الإلهیات من الشفاء، تحقیق نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
غزالی، محمدبن‌محمد(1961م). مقاصد الفلاسفه، تحقیق سلیمان دنیا، قاهره، دارالمعارف.
ملکشاهی، حسن(1375). ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن­سینا، تهران: انتشارات سروش.
طوسی(نصیرالدین)، محمدبن‌محمد(1361). اساس الإقتباس، تصحیح مدرس رضوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ــــــــــــــ(1375). شرح الإشارات و التنبیهات، قم: نشرالبلاغه.
 
Aquinas, Thomas(1933). On the Power of God: (Quæstiones Disputatæ de Potentia Dei), Translated by Lawrence Shapcote, Vol 1, London: Burns, Oates & Washbourne Limited.
ــــــــــــــ(1947). Summa Theologica, Translated by Fathers of England Dominican, Benziger Bros edition [Source: http://www.ccel. org /ccel/aquinas/summa.html].

ــــــــــــــ(1955ـ57). [Summa] Contra Gentiles, Book two: Creation, translated by James F. Anderson, Edited with English especially Scriptural references updated by Joseph Kenny, New York: Hanover House [Source: http://www.diafrica.org /kenny /CD texts/ Contra Gentiles 1.htm].

ــــــــــــــ(1959). Treatise on Separate Substances, A LatinـEnglish Edition, Translated by Francis J. Lescoe, New York: St. Joseph College.
Aquino, Sancti Thomae de(1856), Scriptum super Sententiis, [Source: http://www.corpusthomisticum.org/snp2001.html].
ــــــــــــــ(1899). Summa Theologiae, [Source: http://www. Corpusthomistic um .org/sth3171.html].
Avicenna(1926). Avicennae (IbnـSīnā) Metaphysices Compendium an ـNaǧāh, Ex Arabo Latinum Reddidit et Adnotationibus Adornavit: Nematallah Careme, Roma: Pont. Institutum Orientalium Studiorum.
Bertolacci, Amos(2012). On the Latin Reception of Avicenna’s Metaphysics before Albertus Magnus: An Attempt at Periodization, in: The Arabic, Hebrew and Latin reception of Avicenna’s Metaphysics, P.197ـ224, edited by Dag Nikolaus Hasse and Amos Bertolacci, Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co.
Burnett, Charles(2005).Arabic into Latin: the reception of Arabic philosophy into Western Europe, in: The Cambridge Companion to Arabic Philosophy, P.370ـ404, Edited byPeter Adamson & Richard C. Taylor, Cambridge:Cambridge University Press.
Glare, P. G. W.(1968). Oxford Latin Dictionary, London: Oxford university press.
Handford, S. A. & Mary Herberg(1966). Langenscheidt Latin Dictionary, Berlin: Langenscheidt.
Kenny, Anthony(2005). Aquinas on Being, Oxford: Oxford University Press

LópezـFarjeat, Luis Xavier(2012). Avicenna's influence on aquinas' early doctrine of creation in in II sent., D. 1, Q. 1, A. 2, Recherches de Théologie et Philosophie Médiévales, 79(2), P.307ـ337

McGinnis, Jon(2010). Avicenna, Oxford: Oxford University Press.
Swanstrom, Julie Ann (2013). The Metaphysics of Causation in the Creation Accounts of Avicenna and Aquinas, Ph.D. Dissertation, Purdue University.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار