حدوث عالم از دیدگاه ابن‌سینا و حکیم سبزواری

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه زنجان

چکیده

ابن‌سینا در بحث از مناط نیازمندی اشیا به علت، برخلاف متکلمان، معتقد است که این نیاز به امکان اشیا برمی‌گردد نه به حدوث زمانی آنها. او با توجه به تفاوت بین حدوث و امکان متعلق فعل فاعل را وجود شیء ممکن می‌داند. از این رو ابن‌سینا به حدوث ذاتی عالم قائل است. اما حکیم سبزواری با رویکردی کاملاً عرفانی نظریه حدوث اسمی را مطرح کرده است. از نظر او وجود ممکنات، ناشی از صقع ربوبی بوده و لذا مسبوق به عدم نمی‌باشند و هیچ حدوثی در آنها راه ندارد. از سوی دیگر وجود منبسط به عنوان فعل حق در عالم دارای مراتبی چون مرتبه عقل و سپس مرتبه نفس، مثل معلقه، صور نوعی و جسمیه و هیولا می‌باشند. این مراتب مسبوق به عدم و متأخر از مرتبه احدیت و حادث هستند. این اسما و رسوم به دلیل اینکه حادث‌اند، در نهایت زایل می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Creation of the World from Ibn Sina and Hakim Sabzawari's Point of View

نویسنده [English]

  • Maryam Khoshdel Rohani
Assistant Professor/Zanjan Universtiy
چکیده [English]

Ibn Sina in his discussion of the reason of existents need to a cause, contrary to theologians, believes that it depends on the possibility of existents and not to their temporal existence. Considering that there is a difference between coming into being and possibility he regards the object of agent's is action the existence of possible thing. Therefore Ibn Sina believes in essential coming into being of the world.
But Hakim Sabzawari with a completely mystical approach has advanced the theory of nominal coming into being.
In his view the existence of contingent beings subsists in the source of divine lordship and thus are not preceded by nothingness and no coming into being has any access to them. On the other hand, extended being as the realm of God's action in the world has different orders such as the order of intellect and then the order of soul, suspended ideas, specific forms, bodily form and prime matter. These orders are preceded by nothingness and later than the order of oneness. Because these names and customs are contingent, in the end       they fade away.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Essential coming into being
  • nominal coming into being
  • temporal eternity
  • essence
  • existence
  • possibility
  • Ibn Sina
  • Sabzawari