سعادت از منظر ابن‏ سینا و آگوستین: مطالعه مقایسه ‏ای

نویسنده

استادیار گروه معارف دانشگاه امام صادق ع، تهران، ایران.

چکیده

ابن‏ سینا فیلسوف بزرگ عقل‏گرای مسلمان سعادت انسان را رسیدن وی به کمال قوه عاقله و اتحاد با عالم عقول مجرده می داند. از نظر او سعادت امری ذو مراتب است و کامل‏ترین و عالی‏ترین مرتبه آن سعادت عقلی  است. همچنین وی بیان می‏ دارد سعادت و شقاوت مطلق تنها در آخرت قابل تحصیل است. در مقابل این دیدگاه ابن‏ سینا که در بستر عقلانیت مبتنی بر وحی شکل گرفته است، آگوستین فیلسوف ایمان‏گرای مسیحی نیز سعادت را شناخت خدا و تقرب به او می‏ داند. او نیز این نوع سعادت را در این جهان خاکی قابل حصول ندانسته و ثبات و آسایش حقیقی را به جهان دیگر موکول می‏ کند. از نظر آگوستین گرچه همه انسان‏ ها به دنبال سعادت‏اند، اما سعادت حقیقی تنها از طریق مسیحیت امکان‏پذیر است. بررسی مواضع خلاف و وفاق این دو دیدگاه نشان می‏ دهد که هر یک از این دو فیلسوف با مبانی فکری خاص خود که عمدتاً در بستر دینی ایشان شکل گرفته است بر معرفت و شناخت به عنوان سعادت حقیقی تأکید کرده ‏اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Happiness from Augustine and Ibn Sina’s Point of View: A Comparitive Study

نویسنده [English]

  • Sayyedeh Mojgãn Sakhãei
Assistant Professor of Islamic Studies department, Imam Sadiq(P.) University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Ibn Sina the great rationalist Muslim philosopher considers man’s happiness the same as his attainment to a perfection of rational faculty and his unity with world of non – material intellects. For him, happiness has different degrees and its mosl complete and highest degree is intellectual happiness. Likewise, he states that complete happiness and wretchedness is only attainable in the hereafter. Against this view point of Ibn Sina which has been formed in the context of rationality based on revelation, the Christian fideist philosopher St. Augustine too regards happiness an knowledge of God and closeness to Him. He also does not consider this kind of happiness attainable in this earthly world and he defers true stability and comfort to the next world. For Augustine, although all human beings are seeking happiness, but true happiness is possible only through Christianity. The study of opposite and conforming position of these two viewpoints shows that each of these two philosophers with their own particular intellectual principles which has mainly been shaped in the religious context of man have emphasised on knowledge as a condition for true happiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • happiness
  • intellectual pleasure
  • Knowledge of God
  • redemption
  • Ibn Sina
  • Augustine

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة تطبیقیة لقضیة السعادة من وجهة نظر ابن ‏سینا و آغوستین

چکیده [العربیة]

إن ابن ‏سینا و هو الفیلسوف الکبیر المسلم ذو النزعة العقلیة یری سعادة الإنسان فی نیله لدرجة کمال القوة العاقلة و وحدتها مع عالم العقول المجردة؛ حیث یعتقد أن السعادة قضیة ذات مراتب، أکملها و أعلاها هی السعادة العقلیة؛ کما یری أن السعادة و الشقاء المطلقة إنما یمکن تحقیقها فی دار الآخرة. و فی المقابل لهذه النظریة المتکونة فی رحاب العقلیة المتبنیة علی أساس الوحی، نجد آغوستین و هو الفیلسوف المسیحی ذو النزعة الإیمانیة، یری السعادة فی معرفة الله و التقرب إلیه. علی أنه لایعتقد بإمکان حصول هذا النوع من السعادة فی هذا العالم المادی - کابن سینا - بل ینسب تحقق الاستقرار و السکینة الحقیقیة إلی دار الآخرة. من وجهة نظر آغوستین، و علی الرغم من رغبة جمیع الناس فی نیل السعادة فإنما یمکن تحصیل هذه السعادة الحقیقیة من خلال اعتناق المسیحیة. و تبین دراسة مواقف الاختلاف و الاتفاق بین هاتین النظریتین تأکید الفیلسوفین علی المعرفة بصفتها السعادة الحقیقیة و هذا ما یؤیده أی منهما من منطلق مبادئه الفکریة المتکونة فی رحاب الدین.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • السعادة
  • اللذة العقلیة
  • معرفة الله
  • النجاة
  • ابن ‏سینا
  • آغوستین