Avicenna and Mulla Sadra’s Solutions for the Problem of the ‘Single Essence under Two Categories’

Document Type : Scholarly Article

Author

PhD Graduated in Theoretical Foundations of Islam, School of Islamic Teachings and Thought, University of Tehran, Tehran, Iran.

Abstract

To solve the problem of mental existence, Avicenna emphasized that the definition of substance is that its external existence (fi al-aʿyān) does not need a subject. The mentioned definition applies to both mental and external substances. He concluded by adding ‘its external existence is not in a subject’ to the definition of substance that, on the one hand, the same meaning is reflected in the mental existence of the substance and, on the other hand, the same mental substance is a quality of the soul, that is an accident; so that the problem of ‘single essence under two categories’ will not occur. Mulla Sadra put forward two responses to the problem of mental existence. The first one was based on the theory of the earliest philosophers and the acceptance of incarnate dependence, because of which it would be consistent with Avicenna’s opinion. However, Mulla Sadra said that Avicenna, by adding the ‘fi al-aʿyān’ to the definition of substance, had confined the substantiality to individual substances, which requires the opposition between reality and mentality. Mulla Sadra’s second response is based on the emanative dependence in which the mental existence is considered a product of the soul, in which case, the problem of single essence under two categories will not occur in the first place. This view cannot be reconciled with Avicenna’s solution which is based on incarnate dependence. A Careful look at Avicenna’s statements, however, will show that Mulla Sadra’s criticism of him may be defended by making some qualifications and explanations so that we find out that Avicenna’s analysis had prepared the ground for Mulla Sadra’s first response to the problem by distinguishing tautological predication and common technical predication.

Keywords

Main Subjects


ابن‏ رشد، محمد بن احمد (1981). تلخیص کتاب العبارة (محمود محمد قاسم، محقق؛ چارلز ادوین باترورث و احمد عبدالمجید هریدی، مصححان و مقدمه‌نویسان). قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات (محسن بیدارفر، محقق). قم: بیدار.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1376). الإلهیات من کتاب الشفاء (حسن حسن‌زادۀ آملی، محقق). قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1403ق). شرح الإشارات و التنبیهات للطوسی مع المحاکمات (محمد بن محمد نصیرالدین طوسی، شارح). قم: دفتر نشر الکتاب.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1404ق). التعلیقات (عبدالرحمان بدوی، محقق). قم: مکتب الإعلام الإسلامی، مرکز النشر.
ابن‏ سینا، حسین بن عبدالله (1405ق). الشفاء: المنطق (احمد فؤاد أهوانی و سعید زاید و ابوالعلاء عفیفی، محققان؛ ابراهیم بیومی مدکور، مصحح؛ طه حسین، مقدمه‌نویس). قم: مکتبة آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی (ره).
ارسطو (1980). منطق ارسطو (عبدالرحمان بدوی، مصحح). بیروت: دار القلم.
اکبریان، رضا؛ و حسینی، احمد (1389). حل پارادوکس علم به جوهر در کتاب تعلیقات ابن ‏سینا. فلسفه و کلام اسلامی، 43(2)، 25-38.
بهمنیار بن مرزبان (1375). التحصیل (مرتضی مطهری، مصحح). تهران: دانشگاه تهران.
زراعت‌پیشه، محمود؛ و فرامرز قراملکی، احد (1392). راهکار متمایز ملاصدرا از ابن‏سینا در رفع اجتماع دو مقوله در وجود ذهنی و کارایی آن. فلسفه و کلام اسلامی، 5، 79-92.
سبزواری، ملاهادی (1981). تعلیقه بر الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الأربعة (9ج) (چاپ 3). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1360). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة (هادی بن مهدی سبزواری، حاشیه‌نویس؛ جلال‌الدین آشتیانی، مصحح). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب (علی بن جمشید نوری، حاشیه‌نویس؛ محمد خواجوی، مصحح و مقدمه‌نویس). تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفۀ ایران.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1387). سه رسالۀ فلسفی: متشابهات القرآن، المسائل القدسیة، أجوبة المسائل (جلال‌الدین آشتیانی، مصحح). قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم (1422ق). شرح الهدایة الأثیریة [لأثیرالدین الأبهرى‏] (چاپ 1). بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم (1981). الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الأربعة (سید محمدحسین طباطبایی، حاشینه‌نویس) (9ج) (چاپ 3). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم (بی‌تا). التعلیقات لصدرالمتألهین على الشفاء (چاپ 1). قم: بیدار.
فارابى، ابونصر محمد بن محمد (1408ق). المنطقیات للفارابى (چاپ 1). قم: مکتبة آیت‌الله المرعشى النجفی.
قطب‏ الدین‌ شیرازی‌، محمود بن‌ مسعود (1392). حکمة الإشراق (تعلیقة ملاصدرا) (محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، شارح؛ حسین ضیایی و نجف‌قلی حبیبی، مصححان؛ نجف‌قلی حبیبی، مقدمه‌نویس). تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
قوام صفری، مهدی (1383). اشکال معروف وجود ذهنی را ابن‏سینا حل کرده است؛ نه ملاصدرا. مقالات و بررسیها، 76، 187-196.
کاکایی، قاسم؛ و مقصودی، عزت (1388). نقد و بررسی وجود ذهنی ازدیدگاه ابن‏سینا. پژوهشهای فلسفی- کلامی، 10(4)، 5-25.
Aristotle (1991). Categories (J. L. Ackrill, Translator). In: Complete Works (Aristotle) (Jonathan Barnes, Editor) (Vol. 1) (Print 4). Princeton University Press.